door Linda Toolsema

Vrijdagavond 19 januari jl. liepen zo’n 12.000 mensen mee in een fakkeltocht als protest tegen de gaswinning in Groningen. De gaswinning veroorzaakt aardbevingen in de regio, die voor veel schade zorgen. Naar aanleiding van een oproep van Christiaan Afman in de Facebook groep van Urban Sketchers Groningen waren we met vijf schetsers aanwezig om de tocht vast te leggen.

Twee maanden eerder hadden we ook op een avond in Groningen getekend. Toen zeiden we tegen elkaar dat we eigenlijk gekleurd of zelfs zwart papier mee hadden moeten nemen. Daarop zouden we waarschijnlijk beter kunnen laten zien dat de tekening ’s avonds was gemaakt, én konden we de lichtjes mooi weergeven. Met dat idee in gedachten maakte ik op de vrijdagmiddag een klein harmonica-schetsboekje van twee vellen zwart papier. Ook stelde ik mijn kleinste ‘sketch-kit’ ooit samen: één witte gelpen en vier aquarelpotloden in ivoor, geel, okergeel en zwart. Ik koos voor aquarelpotloden, omdat die zachter zijn en net iets meer kleur afgeven dan mijn kleurpotloden. Een zwart potlood lijkt een vreemde keuze op zwart papier, maar was handig om de teksten mee op witte of gele spandoeken te schrijven.

Schetsboekje maken.

Bij aankomst op de Vismarkt, het startpunt voor de fakkeltocht, bleek de markt al behoorlijk vol te staan. We zochten een plekje langs de zijkant vanwaar we een goed overzicht hadden, en begonnen meteen te tekenen. Geen krukjes deze keer, maar staand tekenen. Mijn schetsboekje had ik op een triplex tekenbord geklemd, en mijn potloden zaten in het open voorvak van mijn schoudertas. Zo kun je sneller beginnen, je ziet meer, en je kunt gemakkelijker even opzij als er een verdwaalde fietser langs wil. Ondanks de drukte besteedden omstanders nauwelijks aandacht aan ons – ze hadden die avond belangrijker zaken aan hun hoofd.

Verzamelen op de Vismarkt. Op de achtergrond de Korenbeurs.

De stoet komt in beweging.

Bij de eerste tekening die ik maakte was het nog droog, maar bij de tweede begon het eerst te hagelen en daarna te regenen. Daar hadden we niet op gerekend! Het tekenen werd er flink door bemoeilijkt. We besloten daarom een stukje te gaan lopen, en binnendoor te steken om de groep verderop langs de route op te wachten. Net toen we aan kwamen lopen, kwam de voorkant van de stoet voorbij, met een politieauto, politiepaarden, een kar met luidende klok, en natuurlijk heel veel fakkels. Er zijn die avond 4.200 fakkels uitgereikt, dus dat was een indrukwekkend gezicht! De andere schetsers besloten de tocht verder mee te lopen, maar ik was vastbesloten het speciaal gemaakte boekje te vullen. In de regen tekende ik verder. Ik had verwacht dat mijn aquarelpotloden ook in de regen zouden ‘werken’, maar het bleek dat ze op vochtig papier weinig kleur afgaven. In het halfdonker zag ik nauwelijks wat ik tekende.

Tekenen in de regen.

Heel veel fakkels vooraan in de stoet.

Meer en meer fakkels, en het Gronings volkslied.

Ik vond het jammer dat ik net te laat was geweest om het begin van de stoet te tekenen, en bedacht dat ik daar een mooi zicht op zou hebben als ik ze aan het begin van de Herestraat (de grootste winkelstraat van Groningen) zou opwachten. Toen ik daar aankwam, was het nog erg rustig. Er merkte zelfs iemand nuchter op: ‘Hmm, ik heb nog geen fakkel gezien’. Maar ik wist dat ze eraan kwamen, en dat duurde niet lang. De mensen liepen nu nog dichter op elkaar, en onder luid klokgelui kwam een zee van lichtjes ons tegemoet. Ik had mij strategisch opgesteld op een hoek van de straat, veilig achter een lantaarnpaal met vastgeketende fiets, zodat ik via een zijstraat weg kon als het te druk werd. Een cameraman ging pal midden op straat staan om de groep te filmen, en een fotograaf liet de meneer naast mij zijn camera vasthouden terwijl hij in de lantaarnpaal probeerde te klimmen. Het was een indrukwekkend, zelfs ontroerend moment. Maar dat moment was meteen voorbij toen de eerste fakkels ons passeerden en een mevrouw begon te roepen: ‘Fakkels mogen in de bakken van de milieudienst! Aansluiten alstublieft! Fakkels mogen in de bakken…’ enz. enz.

Het is nog rustig in de Herestraat.

Daar komen ze!

De fakkeltocht eindigt waar hij begon: op de Vismarkt. Daar is muziek, maar het is er niet druk – de meeste mensen gaan meteen weg, of gaan nog ergens wat drinken, opwarmen en opdrogen. Dat laatste doe ik ook, met de andere schetsers. Het is altijd leuk om nog even te zien wat iedereen getekend heeft! En in dit geval ook om te zien wat ik nu eigenlijk zelf getekend heb. De schetsen zien nog wat bleekjes, met vooral waterige okergele lijnen. Hier en daar zit een felgele of witte vlek waar ik in een regendruppel getekend heb – best een aardige manier om een brandende fakkel weer te geven. Thuis, als het papier weer droog is, zet ik de lijnen nog wat aan met dezelfde aquarelpotloden en witte gelpen.

Terug op de Vismarkt.