door Linda Toolsema

Deze maand maken we in het interview kennis met fanatieke urban sketcher Jettie van Aartsen uit Zwolle. Jettie (44) werkt als röntgenlaborant in het St Jansdal Ziekenhuis in Harderwijk. Ze woont samen met Jeroen, een kat en een schildpad.

Jettie van Artsen

Aanhaken

Jettie maakte in 2016 kennis met Urban Sketchers via Facebook. Terwijl ze wat aan het ‘rondneuzen’ was, kwam ze bij toeval een bericht tegen van SketchCrawl Zwolle. Op de Facebook-pagina van die groep las ze dat er eens in de zoveel tijd samen buiten getekend werd. Degene die de pagina beheerde, kende Jettie nog van vroeger. Dus stuurde ze een berichtje met de vraag of ze eens kon meedoen. “Ik had geen idee hoe het allemaal werkte.”

Dit is Adrianus, Nederlands eerste en enige paus, op het Pausdam in Utrecht. Deze tekening is gemaakt tijdens een ‘beeldenstorm’: “We gingen met een groep schetsers langs vijf beelden in de stad, waarbij we een half uur schetstijd per beeld kregen. Ik vond dit bronzen beeld erg mooi en sprekend.” Het verhaal gaat dat deze paus werd vergiftigd.

Natuurlijk mocht ze meedoen. Jettie schilderde en tekende al wel veel in haar eentje, maar na die eerste keer was ze meteen verkocht: “Ik vond het zo leuk om met anderen dezelfde hobby uit te oefenen”. Op die eerste sketchcrawl kwam Jettie ook Christiaan Afman tegen, van USk Groningen. Al snel kwam ze ook daar een keer meetekenen. “Ik geloof dat dat bij Delfsail was, maar dat weet ik niet meer zeker.” (Delfsail is het tweede Sailevenement van Nederland, in Delfzijl.) Toen het Jettie duidelijk werd dat je gewoon overal kon aanhaken, sloot ze zich ook aan bij andere USk groepen en zo schetst ze tegenwoordig door het hele land als haar werk- en trainingsrooster – Jettie doet aan hardlopen en pilates – het toelaten.

Zware rugtas

Voor haar schetsen maakt Jettie vooral gebruik van potlood, inkt en aquarelverf. Ze heeft niet één lievelingsmerk, maar omdat napjes aquarelverf en potten inkt lang meegaan, wisselt ze niet vaak van merk. Op dit moment gebruikt ze Winsor and Newton Cotman en Van Gogh aquarelverf, Super5 watervaste zwarte inkt en Platinum watervaste sepia inkt. Die inkt gaat in de bij veel schetsers populaire Lamy Safari vulpennen. Als de spullen op zijn, gaat Jettie weer een ander merk proberen.

Café Deksels, bij de Kringloop Zwolle, tijdens een schetsmiddag van SketchCrawl Zwolle. “Dit is perfect voor als het weer wat slechter wordt. Heel anders dan buiten schetsen. Het was heel gezellig, en erg leuk om al die kleine rommeltjes en frutsels te tekenen.”

En dan zijn er natuurlijk de schetsboeken. Buiten schetst Jettie het prettigst op de Winsor and Newton geringde schetsboeken, met lekker dik 300 grams papier. Voordat ze buiten schetste, vond ze glad papier fijner. Maar nu gaat de voorkeur toch meer uit naar wat textuur. De aquarelboeken van Moleskine vind Jettie ook erg fijn om in te schetsen. Daarnaast gebruikt ze nu een gelijmd langwerpig blok van Fabriano, 300 grams, cold press, van 20 bij 40 cm. Een langwerpig model dus, dat bevalt goed voor horizonnen. “Ik sjouw soms wel vier schetsboeken, een paar liter water, eten en een krukje mee. Hierdoor is mijn rugzak soms belachelijk zwaar. Ik wil zeker weten dat ik altijd het juiste formaat papier bij me heb.”

Spaarne, Haarlem, getekend tijdens een schetsmiddag van USk Haarlem. “Prachtige middag, mooi weer, een rustige plek om m’n spullen neer te leggen, prettig gezelschap en (niet onbelangrijk) een wc dichtbij. Het uitzicht was heerlijk om te schetsen. Dit schetsboek leent zich voor brede schetsen – maar dat is niet altijd handig op een smal wiebelkrukje!”

Net als de meeste andere geïnterviewden heeft Jettie alleen maar leuke dingen meegemaakt tijdens het schetsen. Ook als er mensen komen kijken. Sommige mensen zijn wat verlegen en durven niet zo goed. De meeste mensen die komen kijken vinden het leuk om te zien. “Het leukste gedeelte van de schets vind ik het kleur aanbrengen met aquarel. Ik hou van felle kleuren. Met kleur gaat de schets voor mij pas echt leven.” Verder vindt Jettie het schetsen met een groep altijd leuk. “Niets zo leuk als je materialen vergelijken en tips en handigheden uitwisselen. Ik leer veel van anderen.”

Ver kijken

Op locatie tekent Jettie het liefst huizen en oude gebouwen. En dan bij voorkeur op een plek waar ze lekker ver weg kan kijken, en waar ze makkelijk kan zitten zonder dat er veel mensen door het beeld lopen. In bijvoorbeeld Utrecht of Amsterdam is genoeg te zien, maar daar vindt Jettie het lastig om een goede tekenplek te vinden omdat het er zo druk is. “Ik vind Groningen, Haarlem en Zwolle (mijn thuishaven) mooie plaatsen om te tekenen omdat er veel oude gebouwen staan, je ver weg kunt kijken en het niet tè druk is.” Vaak combineert ze een museumbezoek met een middagje schetsen als ze alleen op pad gaat.

WinterWelVaart, Groningen. Deze schets maakte Jettie bij de landelijke Sketch Day van USk Nederland, afgelopen december. ”Het was best koud en het regende regelmatig, maar het was super gezellig en ik heb heerlijk kunnen tekenen. Deze schets heb ik gemaakt op vooraf met aquarel gekleurd papier. Dat geeft altijd een verrassend effect.”