door Roger Klaassen

Jean-Claude in actie

Als ik de tekeningen bekijk die jullie delen op onze Facebook-pagina, dan blijft mijn blik soms hangen bij een bepaalde schets. Zo sprong mij een schets uit IJsselstein in het oog, vanwege de intense groene kleur. Ook de naam van de maker viel op – Jean-Claude Ngumire. Via Google kwam ik op zijn website terecht, vol met prachtige tekeningen en illustraties. Tijd voor een kennismaking.

‘Ik ben Jean-Claude Ngumire (1970), ik kom uit Rwanda en ik woon in IJsselstein, samen met mijn vrouw en twee kinderen van 22 en 20. Ik werk als sneltekenaar, vanuit mijn studio: www.kezastudio.com. Voor verschillende opdrachtgevers werk ik aan het visualiseren van reclame-concepten, illustraties, storyboards voor filmproducties, stripboeken, kinderboeken, etc.’

Jean-Claude werkt ook mee aan het prachtige project ‘Ubuntopia‘, waarin oude Afrikaanse, orale legendes worden bewaard. Een team rond schrijfster Leontine van Hooft werkt onder andere aan (strip)boeken, theatershows, games en video’s. Het tweede boek uit de serie ‘De Kronieken van Ubuntopia’, met mooie tekeningen van Jean-Claude, komt binnenkort uit, in november.

De Dialoog in Nieuwegein

Urban Sketching

Begin dit jaar kreeg Jean-Claude wat hij met een prachtig woord ‘bezigheidsnostalgie’noemt. Voor zijn werk maakt Jean-Claude zijn tekeningen meestal digitaal, tekenend op een tablet, maar hij vond het weer eens fijn om erop uit te trekken met traditionele materialen, pen, papier en verf. ‘Ik vind het heel fijn om even mijn tekentablet te verlaten om een frisse neus te halen en te genieten van de mooie natuur. Ik neem mijn schetsboekje dan mee om wat leuke dingen vast te leggen die ik tegenkom.’

Sinds begin van dit jaar deelt hij zijn schetsen ook op de Facebook-pagina van Urban Sketchers Nederland, maar buiten tekenen deed Jean-Claude al lang voordat hij naar Nederland kwam: ‘Ik was al jaren bezig met buiten schetsen voordat de naam ‘Urban Sketching’ werd verzonnen. In de jaren 1990, toen ik op de kunstschool zat – de ‘École d’Arts de Nyundo’ – had ik een klein tekenblokje waar ik wat schetsjes maakte van de mooie natuur van Rwanda. Nyundo ligt in het noordwesten van Rwanda, in een prachtig groen heuvellandschap. Helaas ben ik al mijn werk uit die tijd kwijtgeraakt in de chaos tijdens de genocide tegen de Tutsi’s in 1994.’ Over die periode wil Jean-Claude heel kort zijn: hij overleefde en probeerde zijn leven weer op te pakken.

Twee torens: links de Dom in Utrecht, rechts de Hervormde Kerk in IJsselstein

Jean-Claude gebruikt zijn schetsen op verschillende manieren voor zijn ‘normale’ tekenwerk: ‘Mijn schetsen kunnen een inspiratiebron zijn bij het maken van een stripverhaal, kinderboek of een schilderij. Als je buiten tekent dan sla je beelden in je geheugen op. Je vult je beeldbibliotheek. Bij het maken van een storyboard bijvoorbeeld is het goed om die beeldbibliotheek in je geheugen op te kunnen roepen. Je krijgt soms alleen een geschreven script en het is aan jou om het verhaal levendig te maken met beelden. Je bent de visueel denker en je tekent wat je al gezien hebt – opgeslagen in je beeldbibliotheek – of wat je denkt dat gezien gaat worden.’

Materialen

Op de foto zie je de tekenmaterialen waarmee Jean-Claude op pad gaat.

‘De ‘Moleskine Watercolor Notebook Pocket’ is mijn favoriete formaat. Makkelijk om overal mee te nemen, geen logistiek gedoe. Ik zie het als mijn interne harde schijf waarin ik mijn herinneringen opsla.’

‘Op dit moment gebruik ik meestal een zwarte fineliner (0.5 of 0.8) voor de snelschets en later kleur ik de boel in met aquarelverf. Als de tijd het toelaat, kleur ik het ter plekke in maar soms lukt het niet. In dat geval maak ik een foto van de plek om het later in te kleuren.’

En soms houdt Jean-Claude het bij een tekening in grijstinten: ‘Dan vind ik het fijn om op een lichtgrijs papier te tekenen met grijs potlood en een witte pen of potlood voor de lichte accenten.’

De praktijk & een paar goede tips

We vragen onze urban sketchers in deze interviews altijd naar leuke of juist vervelende ervaringen tijdens het urban sketchen. De meesten komen met nare ervaringen niet verder dan kou of regen, maar Jean-Claude heeft voor ons een herkenbare tekenkundige narigheid: ‘Recentelijk, op een mooie zonnige dag, was ik heel enthousiast bezig met een tekening van een mooie molen. Er scheen mooi zonlicht op de molen en ik had genoeg tijd om het ook in te kleuren. Ik maakte mijn aquarelpaletje lekker nat en oeps! Ik had een verkeerde tekenpen gebruikt, de lijnen verdwenen na de eerste penseelstreek. Tja! Het kan gebeuren, en daar leren we ook weer iets van.’

Om dan snel hieraan toe te voegen: ‘Hoe dan ook, het blijft altijd leuk!’

Jean-Claude is niet kieskeurig waar het zijn favoriete onderwerpen betreft: ‘De buitenbeleving vind ik heel fijn. Gebouwen, natuur, mensen, dieren, het maakt me niet zoveel uit.’

De bibliotheek in IJsselstein

De eerste tip van Jean-Claude is kort maar krachtig: ‘Gewoon doen! Het is een leuke bezigheid en je hoeft geen kunstmeester te zijn.’ Maar daarna wordt het serieuzer: ‘Al is ‘Urban Sketching’ geen exacte wetenschap, probeer wel een goede compositie, met schaal, diepte, contrast en lijnvoering te maken, met je eigen creativiteit. Voordat ik ga schetsen neem ik even de tijd om de locatie te bewonderen. Ik sla wat ik zie in mijn geheugen op, en met gevoel teken ik wat ik belangrijk vind op papier.’

Ook voor de niet-professionele tekenaar kan een beetje tekenervaring geen kwaad: ‘Je weet het maar nooit, bij het invullen van vakje 13 op het Europese schadeformulier zul je de situatieschets goed kunnen uitdrukken. Zo eenvoudig kan ook zijn.’

En dan een laatste tip: ‘Mocht het je niet goed uitkomen om zelf te tekenen, of wil je je gewoon verdiepen in Urban Sketching dan zou ik je aanraden om de ‘Urban Sketching’-websites te bezoeken voor inspiratie en tips & truuks van andere schetsers. Post je eigen werk om het met anderen te delen, dan krijg je ook reacties op je werk en er zijn altijd mensen om je heen die je blij maakt. Er zijn ook genoeg boeken te vinden die je op weg kunnen helpen.’

Bedankt voor je verhaal, Jean-Claude!