Binnen de lijntjes

29 april 2022

door Anne Rose Oosterbaan

Kleur je precies binnen de inktlijnen? Of neem het niet zo nauw? Zo kan het ook. 

Binnen de lijntjes. Veel urban sketchers maken eerst een tekening in lijn en voegen daarna kleur toe, meestal met aquarel. Doe je dat ter plekke, of toch maar liever later thuis? Meng je precies de kleur van de bakstenen en vul je daarmee de vormen van het pand? In deze editie zie je tekeningen van urban sketchers die daarin nogal wat vrijheid nemen: ze kleuren bepaald niet binnen de inktlijntjes en ook voor wat betreft kleurkeuze nemen ze het niet zo nauw.

Een enkeling lijkt helemaal niet te kijken naar de lijn­tekening. Bijna alle tekenaars zeggen dat ze liever proberen de energie van de plek op hun papier te vangen, dan de werkelijkheid precies weer te geven. In deze editie van Zo kan het ook zie je hoe tien schetsers niet binnen de lijntjes kleuren. Zo kan het ook.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is 1bEThatsAnotherWaydownload.jpg

English version: click HERE.

Jedidiah Dore is kunstenaar en docent (reportagekunst, illustratie en muurschildering) en woont in Brooklyn, NYC (Verenigde Staten). Hij groeide op bij NASA Ames in Moffett Field Naval Air Station in Californië. Als kind wilde hij astronaut worden en tekende alle ruimtevaartuigen waarvan hij dacht dat hij daarin reizen zou kunnen maken. Later verhuisde hij naar New York voor zijn studie schilderkunst en illustratie. Vandaag de dag heeft Jedidiah dezelfde nieuwsgierigheid en verwondering die hij als kind had en gebruikt dat in zijn werk.

Dore tekent snel en creëert constant. ‘Ik focus me op de energie van de situatie. Het is alsof ik een openstaande microfoon ben, ik ben ontvankelijk voor wat er om me heen gebeurt. Ik kom in een ritme, een flow. Hoe meer ik teken’, zegt Dore, ‘hoe dichter ik kom bij wie ik ben als persoon. Het is een reis naar buiten maar ook naar binnen.

’In deze tekening van de Jefferson Market Library, aan de kruising Sixth Avenue, Greenwich Avenue en West 10th Street zien we de energie van de binnenstad. Alles beweegt, zelfs de gebouwen zijn dynamisch. Jedidiah begint meestal met aquarel; hij plaatst de grote kleurvlakken om de sfeer van het kruispunt te vangen. Pas daarna tekent hij de details van de gebouwen, mensen en voertuigen. Gelukkig vallen de kleurvlakken en de lijnen niet allemaal precies samen, dan zou hij de energie verliezen die hij juist zo graag in zijn tekeningen wil vangen.

Gialt Latte is architect en woont in Berchem, vlak bij Antwerpen (België). Wat hij het liefst doet, is vastleggen wat hij ziet, niets meer. Nadat hij dit huis in Heist op den Berg tekende, lijkt het alsof hij een dikke kwast heeft genomen en grofweg wat verf heeft aangebracht, hier en daar gemengd met een andere kleur.

Bijzonder, hoe hij dat doet. Hij had ook verf in de kleur van de muur kunnen kiezen en die keurig rondom de ramen en deuren kunnen aanbrengen. Gelukkig deed hij dat niet.

John Roberts noemt zichzelf een artistieke pelgrim en woont in Knutsford, Cheshire (Engeland). Toen hij nog professioneel werkte, was hij een internationaal bekroonde cartoonist en karikaturist. Hij werkte ook wel als visualiser: een visualiser maakt tekeningen van een situatie die nog niet bestaat, vaak voor advertenties en tv-reclames, als voorbeeld voor de klant en later de fotograaf of regisseur. John is inmiddels gepensioneerd. Hij gaat regelmatig op stap met de Manchester Urban Sketchers en vindt het prettig om nieuwe leden te ontmoeten. Als hij buiten tekent, doet hij dat met pen, inkt en aquarel. In de tekening die we hier zien, van de Ruskin Rooms in zijn woonplaats Knutsford, heeft John zijn stinkende best gedaan om alles te tekenen wat hij zag. Het gebouw is verzonnen door Richard Harding Watt, die zich bij het ontwerpen van dit pand heeft laten beïnvoeden door zijn reizen in Italië. Vandaar dat er nogal wat te tekenen was voor John, zó veel details. Toen hij zo ver was om kleur aan te brengen, heeft hij zijn zorgvuldige bui laten varen en met kwistige hand aquarelverf aangebracht, niet echt binnen de lijntjes.

Brian Ramsey is een urban sketcher die in Darlington (Engeland) woont. Hij houdt ervan om het industriële en stedelijke landschap in het noorden van zijn land te tekenen, wat hem betreft een van de mooiste delen van Engeland. En dan bij voorkeur met zijn vertouwde Kaweco vulpen. Brian is opgeleid als bouwkundig technicus en gebruikt zijn kennis van gebouwen in zijn urban schetsen. Wat hij belangrijk vindt, is om ruimte te laten in een tekening. Hij vindt het niet nodig om elk detail te tekenen, om alles te documenteren. Hij laat het liever aan de kijker over om lege plekken in gedachten in te vullen. ‘Zelfs als kind voelde ik me nooit beperkt door de lijnen van een kleurboek of een van mijn tekeningen, maar ik heb het nooit opzettelijk of lukraak gedaan. Ik deed het altijd om het beter te maken. Voor mijn werk moest ik een tekening voor klanten of planners vaak precies inkleuren. Mijn nonchalante manier van schetsen is daar een tegenhanger van.’Toen er op internet een uitdaging stond waarin  je moest schetsen in de stijl van John Harrison (zie ook Zo kan het ook 2. Focus) twijfelde Brian geen moment. Hij werkt liever snel dan nauwkeurig. Met als resultaat deze geweldige tekening, waarbij hij zich tijdens het ‘inkleuren’ nauwlijks iets lijkt aan te trekken van zijn eigen tekening.

Een tip van Brian: maak je aquareldoosje niet schoon; al die kleuren kun je nog gebruiken.

Casey Toriumi komt uit Ichikawa (Japan), een stad vlakbij Tokio. Casey was een van de organisatoren van de Urban Sketchers Japan. Naar eigen zeggen is hij verslaafd aan tekenen en fotograferen.

Casey schetst bij voorkeur met een stokje met inkt of met potlood en voegt daar later wat kleur aan toe. Zijn lijnen lijken zoekend over het vel papier te dansen; de inkleuring is heel losjes gedaan, het lijken vlekjes die weinig met elkaar te maken hebben. En toch weet Toriumi ons aan de hand mee te nemen naar de favoriete straatjes in zijn stad.

Links zien we Galerij Tatsuki in Funabashi, niet ver van Ichikawa. Rechts een smal straatje bij de Nakayama Hokekyoji Tempel. Door de grijze vlek onderin het beeld zien we de schaduw, waardoor we meteen begrijpen hoe warm het die dag was. Zo keurig netjes hoeft het dus allemaal niet te zijn.

Jenny Jing Zhang uit Chicago (Verenigde Staten) is architectonisch ontwerper; ze is geboren in Jinan (China). Jenny tekent vaak samen met de Urban Sketchers Chicago. Deze schets maakte ze op Daley Plaza, maar het werd te donker (middenonder) om door te tekenen. Ze kwam de volgende dag terug om hem af te maken. We zien in deze serie beelden de opbouw van de tekening. Jenny begint met het aanbrengen van lichte en grote kleurvlakken, met grote flair. Dat staat garant voor een losse opzet krijgt. Daar bovenop tekent ze de lijnen; tot slot voegt ze aan het eind nog wat kleuraccenten toe, waardoor de tekening pit krijgt.

Suhita Shirodkar is geboren in Mumbai (India) en woont nu in San José, Californië (Verenigde Staten), waar ze werkt als art director. Veel tekenaars kennen Suhita: ze is een urban sketcher in hart en nieren. Haar eerste symposium was in 2013 (Barcelona) waar ze visueel correspondent was. Sindsdien zagen we haar tijdens elk symposium als workshopdocent.

Suhita bekijkt met verwondering de wereld om haar heen, zoals een reiziger dat zou doen, en vangt dat krachtig in haar tekeningen. Suhita tekent het liefst ter plekke, meestal  met pen, inkt en aquarel, maar ze probeert ook graag andere materialen uit. Haar tekening is een reactie op de energie en sfeer van de plek waar ze is, ze geeft niet zo om een exacte weergave.‘Ik ben geboren in India, waaraan ik mijn liefde voor kleur en energie toeschrijf. Ik denk dat mijn tekeningen worden voltooid door degene die ernaar kijkt, die vult het op zijn eigen manier aan.

In dit geval tekende Suhita in een voetgangersstraat in Chinatown in San Francisco. Wat haar trok was het bijna verblindende licht aan de rechterkant van de straat en de donkere schaduwen aan de overkant.

Emma Fitzpatrick is beeldend kunstnaar en ontwerper; ze is geboren in Dublin (Ierland) en woont nu in Leicester (Engeland). Ze is een van de oprichters van de Urban Sketchers Leicester en van de groep Virtual Sketch Leicester. Wat Emma het meest trekt in haar werk is de interactie van mensen en de omgeving waarin ze leven, of het nu om een stille wijk of om een drukke stad gaat. Welke invloed heeft de mens op de omgeving?

Ze gebruikt een verscheidenheid aan materialen, in dit geval een pen of stokje, inkt en aquarel. Hoe ze werkt, zie je op het YouTube-filmpje (de link staat hieronder).

Met haar lijnen tast ze het landschap af, ze dwarrelt met haar pen over het papier. Het aanbrengen van de verf gaat volkomen op gevoel, het lijkt soms nauwelijks verband te houden met de inkttekening. En als het klaar is, en je ziet het geheel, dan zie je een krachtige tekening, gemaakt in een volkomen eigenzinnig handschrift. Links Alexandra House Facade, rechts Millstone Lane, beide in Leicester.

Juan Luis Mozo woont in Valladolid, Castilla y Leon (Spanje). Zijn tekeningen lijken te exploderen, de kracht spat ervan af. De tekening is met losse hand gemaakt: snel, zoekend en toch doelgericht. Het is een schets van het barokke gebouw La Unión y el Fénix aan de Calle Santiago. Op de achtergrond zien we bouwkranen. De straat is schetmatig getekend; als we alleen de lijnen zouden zien, zou mogelijk onherkenbaar zijn. Juan heeft snel en grof de verf aangebracht: onze aandacht wordt meteen naar de koepel getrokken. Ook zien we dat de rechterkant van de straat vol in de zon staat. En dat met zo weinig informatie.

Reham Ali uit Alexandrië (Egypte ) is universitair docent interieurarchitectuur. Ze tekent van kinds af aan, haar familie en vrienden hebben haar altijd aangemoedigd en geholpen met de beste materialen. Tijdens haar studie was het schetsen van architectuur een vanzelfsprekend onderdeel de opleiding. In eerste instantie tekende ze met houtskool en schilderde ze met gouache of acryl. In 2015 vond Reham de urban sketchers en sindsdien werkt ze vooral met aquarel. Het is een snel medium en het past bij haar expressieve stijl. Ze concentreert ze zich op het schetsen van haar geboortestad Alexandrië, waar allerlei bouwstijlen te vinden zijn: Europees, Islamitisch en modern. ‘Deze rijkdom inspireert me enorm.’Reham vertelt in haar tekeningen over de mensen, er moet leven in de schets zitten. ‘Zelfs een balkon vol wasgoed en rommel kan voor mij de moeite van het schetsen waard zijn. Rommel betekent menselijke activiteit en is voor mij aantrekkelijker dan iets netjes, iets moois. ’

Reham maakt eerst de tekening, meteen met inkt en begint dan bij voorkeur met de vertikale lijnen. Daarna de kleur. Meestal begint ze met de schaduwpartijen, die geven leven aan de schets. ‘Ik probeer inkt en aquarel te mengen in een nat-in-nat techniek zodat mijn werk de expressieve krijgt die ik zoek.’

Nog meer inspiratie?

Vind je het handig om deze inspiratieblog te bewaren? Klik dan HIER om de pdf te downloaden. Handig voor later, als je voor hetzelfde probleem staat. Op deze pdf staan extra veel klikbare internetlinks, zodat je op je gemak nog wat verder kunt rondsnuffelen. Veel plezier! Zo kan het ook.

De volgende keer: Tekst in de tekening.

Heb je de vorige afleveringen gemist van Zo kan het ook? Hier kun je alsnog de vorige versies bekijken en downloaden:

Alle tekenaars hebben toestemming gegeven voor het gebruik van hun tekening in deze blog. © Anne Rose Oosterbaan. Engelse editie: Nino van Vuuren.

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.