door Linda Toolsema

Deborah Cuiper is een vaste deelneemster aan de National Sketch Days. We dachten zelfs een tijdje dat ze alle National Sketch Days had meegemaakt, maar ze heeft er toch een paar gemist… waaronder dit weekend in Maastricht. Maar even goed maken we graag nader kennis met Deborah! In dit interview deelt ze haar ervaringen met urban sketching met ons, evenals een aantal recente schetsen.

Deborah in actie

Deborah (36) woont samen met haar bejaarde kat Molly (16) in De Kwakel, een klein dorpje onder de rook van Schiphol. Deborah werkt op de communicatieafdeling van een organisatie voor mensen met een beperking. Zij is grafisch vormgever, wat betekent dat ze zich onder andere bezighoudt met het opmaken van posters, flyers en folders. Af en toe mag Deborah ook illustraties maken voor haar werk. Ze zegt daarover: “Het is heel handig als je je eigen beeldmateriaal kunt maken als grafisch vormgever. En ik vind het heel leuk en afwisselend om te doen!”

Deborah ontdekte Urban Sketchers via via. Op Instagram volgde ze een aantal tekenaars en zag dat zij regelmatig in groepjes samen gingen tekenen. Dat leek haar ook wel wat, dus ze informeerde hoe ze ook een keer mee kon doen. Zo kwam ze terecht op de Facebookpagina van Urban Sketchers Nederland. In 2017 was ze voor het eerst bij een nationale Sketch Day, in Haarlem, “en dat was ook de allereerste keer dat ik ging urban sketchen!”. Aansluiten bij een groep van 100 mensen die je verder niet kent kan wat overweldigend zijn. Maar er werd in kleine groepjes getekend en dat beviel Deborah heel goed. “Ik vond het heel bijzonder hoe ik in stilte met vreemden op een terrasje kon zitten, en in volle concentratie kon tekenen. En dat dit juist heel gezellig was. Ook was het leuk om na afloop elkaars werk te bewonderen en te praten over vulpennen.” Deborah vindt het vooral heel leuk om te zien hoe andere tekenaars hetzelfde onderwerp heel verschillend aanpakken en hoe ieder een geheel eigen stijl heeft.

Stadsschouwburg Haarlem, mei 2022, met Urban Sketchers Haarlem.

Het meest gebruikte schetsmateriaal van Deborah is waterverf (aquarel). Toen ze begon met urban sketching werkte Deborah nog veel met waterverf in combinatie met vulpen of fineliners. “Ik tekende heel netjes en gebruikte de verf om in te kleuren. Momenteel gebruik ik waterverf juist om meteen mee te schetsen en kleurvlakken te maken. Meestal in combinatie met kleurpotloden (Caran d’Ache Luminance) of waterverfpotloden (Derwent Inktense en Faber-Castell Albrecht Dürer).” Deborahs waterverfdoosje bestaat uit napjes van verschillende merken, verzameld door de jaren heen. “Op een gegeven moment blijven een aantal favoriete kleuren over.” Meestal werkt ze in schetsboeken in landschap- of vierkant formaat. “Momenteel werk ik in een Laloran schetsboek, dat bijna vol is! Hahnemühle en Seawhite of Brighton vind ik ook fijn.”

Amsterdamse School Museum Het Schip, getekend op 1 mei 2022, de Dag van de Arbeid.

Het op locatie tekenen bevalt Deborah prima, en ze geeft aan dat dat momenteel zelfs vaak beter lukt dan achter het bureau. Er is een soort urgentie van het moment, ‘nu of nooit’. Bovendien is het een fijne ‘rustpauze’ als je een dag weg bent of op vakantie. “Sinds een jaar heb ik een lieve vriend en recent zijn we samen naar Praag geweest op vakantie. Zo’n prachtige stad! Ik wilde elk pastelkleurig gebouw wel tekenen.” Urban sketching betekent voor Deborah extra kunnen genieten van een ervaring. Immers, als je ter plekke een tekening maakt, dan neem je de tijd ervoor en onthoud je de ervaring van het moment beter omdat je het sterker in je opneemt.

Uhelný trh, Praag, juni 2022. “De pastelkleurige gebouwen in Praag vragen erom om getekend te worden. Ik probeerde elke dag dat ik op vakantie was in Praag een tekening te maken. Bij elkaar zijn het fijne herinneringen.”


Samen met haar vriend gaat Deborah regelmatig naar brouwerijen in Nederland. Ze vinden het allebei leuk om speciaalbiertjes te proeven, en vaak komt dan ook het schetsboek tevoorschijn. Het komt goed uit dat brouwerijen meestal op mooie industriële locaties zitten!

Toch heeft Deborah ook wel eens wat minder goede ervaringen met urban sketching. “Dat kan komen door mijzelf, als ik te lang bezig ben en de innerlijke criticus om de hoek komt kijken. Of door een plotselinge wolkbreuk. In Artis is het me een keer overkomen dat er een vogel overvloog en er een flinke flats op mijn schets belandde… Gelukkig werkte ik toen op een los vel en had ik geen stinkend schetsboek als resultaat. Later vind ik dat dan wel weer grappig.”

Voorbijgangers op straat zijn overwegend positief. Dat is altijd leuk om te horen, vooral als je bedenkt dat ze dat niet hoeven te zeggen – ze kunnen ook kijken en zwijgend voorbijlopen. Slechts één keer in de afgelopen vijf jaar hoorde Deborah een opmerking die niet zo leuk was: “Ik zat vlak naast een plein in een stad waar veel mensen langs liepen. Een man keek naar mijn schets en zei tegen zijn zoontje: ‘dat kan jij beter!’ Als reactie trek ik dan alleen een wenkbrauw op. Ook bij zulke situaties kan ik er achteraf wel weer om lachen.”

Links zanger Jordi Martin in ANNA brouwerij en proeflokaal Naeckte Brouwers Amstelveen, rechts Bierderij Waterland, Monnickendam (maart 2022). “Vlak na de laatste, vrij lange lockdown weer ergens een biertje kunnen drinken en ook nog livemuziek horen was een bijzondere ervaring.”

Op de vraag naar tips voor leuke tekenlocaties antwoordt Deborah natuurlijk: brouwerijen! “Eigenlijk heb je daar alles: eten, drinken, gave gebouwen en mooie interieurs. Soms is er zelfs livemuziek en dus muzikanten om te tekenen.” Daarnaast houdt Deborah van oude huisjes en vervallen gebouwen. Dit vind je bijvoorbeeld in openluchtmusea zoals Archeon in Alphen, het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen en het Arnhem openluchtmuseum. En ten slotte is het altijd leuk om vakantieadresjes te tekenen als herinnering, zoals een pipowagen of tent tijdens het kamperen. Een mooie tip voor de zomervakantie!

Archeon, bij de recente nationale Sketch Day in april 2022.