door: Lily Benjamin – Merens

Stel je voor: 30 september 2023, 120 sketchers, verspreid over het centrum van Assen. Bepakt en bezakt. De een op een uitklapbaar stoeltje, de ander op een zwerfsteen of bankje. Allemaal met een schetsboek en teken- of verfmaterialen. Een mooie nazomerzon erbij. Verschillende workshops en posten. Dat zijn de ingrediënten voor een geslaagde Sketch dag in Assen. Onder het toeziend oog van Vincent, Bartje en Mannes.

De dag werd georganiseerd door Urban Sketchers Nederland samen met Urban Sketchers Assen (Drenthe).

Café Cours

Na een warming-up op vrijdag voor de mensen die al in Assen waren, startte de Sketch Day op zaterdag bij Café Cours. Hier zijn we ontvangen met een kop koffie. De opening van de dag vond plaats in de buitenruimte achter het café, onder een stralende najaarszon. Wie met de trein kwam trof het beeld van Mannes op het station. Enkelen verwerkten deze in hun tekeningen.

Workshop Repoussoir

Arnoud Van Sante gaf op het achterplein van Café Cours uitleg over ‘repoussoir’. Vergeet de horizon en perspectiefregels, maar werk met deze techniek.

Met ‘repoussoir’ zet je een vorm of object op de voorgrond. Hiermee suggereer je diepte in je tekening.
Arnoud liet de werking hiervan zien door een lantaarnpaal als voorgrond te tekenen. De verhoudingen van de elementen hierachter, die je in je tekening wilt hebben, kun je dan afmeten aan de lantaarnpaal in de voorgrond.

Na enkele korte oefeningen ging men aan de slag met dit principe.

Workshop Gouache

Melda Wibawa ging met een groepje naar café Napoleon aan de markt. Zij nam de deelnemers mee naar de wereld van gouache. Veel sketchers zijn nieuwsgierig naar het werken met dit materiaal, maar werken er nog weinig mee.
Aquarel is vaak bekend, waarbij je feitelijk van licht naar donker werkt. Bij gouache is dit andersom. Je begint met donker en werkt naar steeds lichtere kleuren toe, laag over laag. Gouache kun je altijd weer activeren met water. Gouache heeft een wat doffer voorkomen.

Melda liet verschillende voorbeelden zien, en vertelde aan de hand hiervan over de materialen die zij gebruikt.

Tips van Melda:

  • De ondergrond verbindt je tekening. Geef deze ook kleur.
  • Verwerk een combinatie van warme en koele kleuren. Geef de ondergrond bijvoorbeeld een koele kleur.
  • Maak een globale opzet met potlood.
  • Let op met UV beschermers als finish, deze kunnen de kleur van je tekening veranderen, en juist nog wat doffer maken.

Na de uitleg van Melda gingen de sketchers aan de slag met gouache.

Workshop Diepte? Dat kan zo!

In de Gouverneurstuin nam Wiltfried Pathuis een groep sketchers mee naar veel ins en outs van het werken met aquarel.

Allereerst liet Wiltfried zien hoe diepte tot uiting kan komen bij aquarel.
Daarna ging hij uitgebreid in over de kenmerken van verschillende materialen bij aquarel.

Deze elementen kwamen daarbij aan bod:

Penselen
Deze zijn er in alle soorten, maten en vormen. Met enkele penselen, zoals nr. 10 of 12 en nr. 8 en nr. 3 kun je een heel eind komen. Een platte brush kun je ook aan de zijkant gebruiken. Houd je penseel eens aan de achterkant vast. Dit dwingt je om veel speelser te werken.

Papier
Ook hier zijn veel keuzes. Van een goedkoop boekje van de kantoorboekhandel tot 640 grams papier, dat 11 euro per vel kost. Ook de samenstelling van het papier is van invloed op je schets. Zo kan papier met katoen meer water opnemen. Papier kan glad of grof zijn. Het kan helpen om papier eerst nat te maken. Je ziet dan hoe het opneemt.

Water
Wat doet water met je schets? Dit is ook samenspel met kwast en papier. De ene kwast neemt enorm veel water op. Een penseel vol met water kan vrijwel geen verf meer opnemen. Kijk eens hoeveel water er eigenlijk in jouw penselen zit, als je hiermee werkt?

Verf
Tot slot: verf maakt natuurlijk ook het verschil. Verf uit napjes moet je per definitie natmaken. Uit een tube heb je de pure vorm.

Ken je materialen
Wiltfried liet verschillende papiersoorten en penselen rondgaan. Zijn tip is om vooral je materialen zelf uit te proberen. Dit kan bijvoorbeeld aan de hand van de Watercolor clock van Joseph Zbukvic. Hiermee kun je voor jezelf een overzicht maken van wat je verf doet met verschillende gradaties van water en pigment.

Na dit uitgebreide college over aquarel was er tijd om zelf aan de slag te gaan met de opgedane kennis.

Post Kop van de Vaart

Vincent van Gogh staat (tijdelijk) op deze locatie. Een mooi item om te sketchen of om een selfie mee te maken. Ook de vaart zelf met het Pannenkoekenschip en de oude pandjes in de buurt gaven veel inspiratie.

Op deze locatie was een tekenuitdaging, geïnspireerd op het werk van Vincent van Gogh: Gebruik geen lijnen, maar streepjes.

Post Koopmansplein

Deze locatie is midden in het centrum van Assen, met veel winkels rondom het plein. Sketchers hadden hier verschillende uitdagingen, zoals het winkelende publiek, het draaiorgel en de winkels zelf. Mensen en fietsen vormden inspiratie.

Post de Brink

De Brink wordt omringd door mooie panden, zoals het Drents Museum en het Huis van Bewaring, naast de Gouverneurstuin. Op zaterdag is de drukbezochte markt ook vlakbij.

Hier lag ook een uitdaging voor de sketchers: teken met drie kleuren iets uit deze omgeving. Meng de kleuren niet, en gebruik eventueel verschillende materialen, zoals stift, kleurpotlood enz. Dit gaf mooie verrassende resultaten.

Vlak achter de Brink staat het standbeeld van Bartje. Veel sketchers maakten hier een tekening. Ook de Kloosterstraat met de oudste gedeeltes van Assen was populair.

Aan het eind van de middag kwamen we samen op de Brink voor de traditionele foto en de ‘Show and Tell’.

Vrijwilligers en sponsoren

Een National Sketch Day is niet mogelijk zonder de inzet van vrijwilligers. Of het nu gaat om de organisatie van het programma of hand- en spandiensten op de dag zelf. Uit handen van Winsor and Newton kregen alle vrijwilligers een fraaie set met Promarkers, waarvoor dank!

Publiciteit
Het Dagblad van het Noorden kwam langs en schreef een leuk artikel over de dag (helaas alleen te lezen voor abonnees). En natuurlijk kun je heel veel tekeningen en foto’s van de dag bekijken in onze Facebook-groep – deel ook je eigen tekeningen!

Bedankt!
Ik wil namens het bestuur van Urban Sketchers Nederland iedereen bedanken die heeft meegewerkt om van deze Sketch Day een succes te maken. We bedanken Herma van Bolhuis en Jesamine Totañes van Urban Sketchers Assen. We bedanken alle vrijwilligers die meededen: Lily (speciale dank ook voor het maken van dit mooie verslag), Linda, Wijnanda, Natasha, Gonda, Galyna, Herma K. en Giny. Bedankt aan de workshopinstructeurs voor hun tijd, inzet en wijze lessen: Melda, Arnoud en Wiltfried. Dank aan onze partners Winsor & Newton en Gerstaecker. En bedankt aan Annet, Annelies en Rene, mijn mede-bestuursleden van USK-NL.
En ten slotte: hartelijk dank aan alle deelnemers voor jullie goede humeur en enthousiasme!
Tot een volgende keer!
Roger